ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΟΞΑ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΙ;

ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΟΞΑ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΙ;;

Όπως σε όλες τις καταστάσεις μέσα στη ζωή και την  ιστορία, έτσι και
στην Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη, μετά από τη  Μεγάλη Ακμή της
Αναγέννησης,  παρουσιάζεται αδιέξοδος!! Οι κοσμοθεωρίες,
αντανακλώνται μέσα από τις τέχνες!!!
Μετά την τόση δόξα της Αναγέννησης τι;………
Μετά την Αναγέννηση στη ζωγραφική, έχουμε την ώριμη Αναγέννηση περίοδο
από το 1525 ως το 1600, που επικρατεί ένα στυλ που δε μπορούμε να το
δεχτούμε ως αυτόνομο,και το οποίο  γίνεται αντιληπτό ως «κρίση στην
τέχνη». Για τους θεωρητικούς του 17ου η «maniera» κατέστρεψε ότι καλό
έχει να επιδείξει η ζωγραφική από τον Ραφαήλ ως τον Ρούμπενς!
Μετά την ανακάλυψη του Κοπέρνικου ότι η γη δεν είναι το κέντρο του
ηλιακού συστήματος αλλά ένα ασήμαντο τμήμα του δυναμικού πεδίου, μια
νέα οπτική στα εικαστικά ήρθε να ερμηνεύσει τον κόσμο. Εδώ πρέπει να
σκεφτούμε ότι και από καλλιτέχνες και από φιλότεχνους, υπήρχε η
συμφωνία, ότι ήδη η ζωγραφική είχε φτάσει στο απόγειο της με τον
Μιχαήλ Άγγελο, τον Ραφαήλ, τον Τισιάνο κα τον Νταβίντσι. Μετά από αυτό
ήταν επόμενο να εμφανιστεί αδιέξοδο, και σε αυτό το πεδίο…Πολλοί
στράφηκαν λοιπόν, στους μεγάλους αυτούς καλλιτέχνες της Αναγέννησης
για να τους μιμηθούν.
Έτσι καταλήγουν να γίνουν μιμητές των ζωγράφων οι οποίοι όμως τους
καθοδηγούσαν….Αυτό που τους διέφυγε ήταν η σωστή  «invention», η οποία
είναι η ορθή εκτίμηση τους θέματος σε σχέση με τη συγκεκριμένη
απεικόνιση. Έτσι πολλές φορές κατέληγαν σε δυσνόητες μορφές στην
προσπάθειά τους να ξεπεράσουν τους δασκάλους και έδιναν δικά τους
νοήματα…
Οι χώρες τους Βορρά όπως οι κάτω χώρες που τις κέρδισε ο
προτεσταντισμός, δείχνουν έργα για τα οποία η προτεσταντική εκκλησία
δεν έχει αντιρρήσεις, τα οποία αναφέρονται στην αγροτική ζωή των
αγροτών, με μεγάλη ικανότητα στη ζωγραφιά της φύσης και των στοιχείων
της. Η τάση αυτή επεκτάθηκε και σε κοσμικά θέματα. Αντιπροσωπευτική η
φλαμανδική παράδοση που εντάσσεται στην «ηθογραφία» ή «ρωπογραφία»
όπως λεγόταν παλαιότερα.
Maniera=τρόπος. Εκπρόσωπος του μανιερισμού, θεωρείται ο Έλληνας
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος

Μ. Εμμανουήλ. Β Πετριδου,Π.Τουνικιώτης< Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη>Πάτρα 2002

 

 

Ο Ιμμάνουελ Καντ,

Στο φτωχικό  μιας γερμανικής οικογένειας χειρωνακτών γεννήθηκε το
τέταρτο παιδί του σαμαρά Γιόχαν Κάντ, Ο  Ιμμάνουελ  Καντ,
Φιλόσοφος..(1724) Γερμανός φιλόσοφος και επιστήμονας. Θεωρείται ένας
από τους σημαντικότερους στοχαστές και φιλοσόφους όλων των εποχών.
Στην ελληνική γλώσσα το όνομά του παλαιότερα αποδιδόταν ως Εμμανουήλ
Κάντιος (Κριτική του Καθαρού Λόγου)
 Για την μητέρα του την οποία έχασε σε ηλικία 14 ετών, μιλούσε
ηλικιωμένος πια,  με βαθειά αγάπη και συγκίνηση. Απ΄αυτήν  έλαβε τις
πρώτες πνευματικές επιρροές οι οποίες  ήταν καθοριστικές  για όλη του
την βιοαντίληψη και τον τρόπο ζωής του. <Ποτέ δε θα ξεχάσω τη μητέρα
μου είχε γράψει στον Γιάχμαν διότι εμφύτεψε και ανάθρεψε μέσα μου τον
πρώτο βλαστό του αγαθού, άνοιξε την καρδιά μου στις εντυπώσεις της
φύσης εξήγειρε και διεύρυνε τα έννοιες μου, και τα διδάγματα που μου
έδωσε είχαν μια μονίμως σωτήρια επίδραση στη ζωή μου>
Ο Γκαίτε είπε κάποτε αναφερόμενος στον Καντ ότι κάθε φιλοσοφία πρέπει
να αγαπάται και να βιώνεται αν είναι να αποκτήσει σημασία γα τη ζωή .
< Ο στωικός, ο πλατωνικός, ο επικούρειος, όλοι πρέπει ο καθένας με τον
τρόπο του να τα βγάλουν πέρα με τον κόσμο. Οι φιλόσοφοι απτην πλευρά
τους, δεν έχουν να μας προσφέρουν παρά μορφές ζωής. Μόνο το επίκτητο
της ανθρώπινης γνώσης αποτυγχάνει πέφτοντας σε αντιφάσεις. Το έμφυτο
της γνωρίζει να εισχωρεί παντού, και όχι σπάνια νικά το αντίστροφό
του,
 Κατ΄αρχας πρέπει να είμαστε σε αρμονία με τους εαυτούς μας, αφού  τις
 δυσαρμονίες οι οποίες μας επιβάλλονται απ΄έξω δε μπορούμε να τις
άρουμε, είμαστε πάντως σε θέση τουλάχιστον κουτσά-στραβά να τις
ισοφαρίσουμε
Απόσπασμα από το βιβλίο του Ερνεστ  Κασσίρερ <Κάντ η ζωή και το έργο
του> Ινδικτος Αθήνα 2001

ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ - ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ

ΑΡΕΤΕΣ Η ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΜΑΣ"

Αρετές είναι η ουσία του ανθρώπινου πνεύματος και το περιεχόμενο του χαρακτήρα μας. (Ν.Καζαντάκης)
Να κοιτάζεις με αθόλωτο μάτι - αθόλωτο κι από το μίσος κι από την αγάπη- τη σημερινή παγκόσμια πραγματικότητα, να ομολογείς τις αρετές και συνάμα την ατιμία, το φως και το σκοτάδι, που αποτελούν εδώ στη Γη το κάθε ζωντανό, είτε άνθρωπος είναι είτε ιδέα, να 'σαι με μια λέξη ελεύτερος καταντάει ολοένα και πιο επικίνδυνος πνευματικός άθλος. Και πολύ σκόπιμα.
Να μην αρνιέσαι τη νιότη σου ως τα βαθιά γεράματα, να μάχεσαι σε όλη σου τη ζωή να μετουσιώσεις σε κατάκαρπο δέντρο την εφηβική σου άνθηση, αυτός, θαρρώ, είναι ο δρόμος του ολοκληρωμένου ανθρώπου
Πρέπει να γίνεις εσύ ήλιος για να φωτίσεις τους σβησμένους ήλιους των άλλων
Από τον Πρόλογο του βιβλίου του Νίκου Καζαντζάκη "Ταξιδεύοντας: Αγγλία" Αίγινα καλοκαίρι του 1940

Οι αρετές ήταν γνωστές στον λαό μας από τους αρχαίους φιλοσόφους Πλάτωνα Αριστοτέλη και Σωκράτη που τις διαχώριζαν σε τομείς που ανταποκρίνονταν στις αξίες και στις ανάγκες της κοινωνικοπολιτικής ζωής της εποχής.
Στην βυζαντινή εποχή διαμορφώθηκαν αντίστοιχα και ενσωματώθηκαν στην χριστιανική διδαχή του έντιμου και χρηστού βίου.
Στον αιώνα μας η προτεραιότητά τους και ο αριθμός τους επίσης μεταμορφώθηκε.

ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ!

Η δειλία  δεν είναι πολιτισμός! Και…..

Αφού αυτά συνέβησαν με φιλοσόφους για αντιπαραβολή ιδεών,  φανταστείτε
τι πιθανόν μπορεί να  γίνει  σε μάχη συμφερόντων,… και όχι μεταξύ
φιλοσόφων!!!
< Το απόγευμα της 25 ης Οκτωβρίου 1946 στη Λέσχη Ηθικής Επιστήμης του
Κέμπριτζ, μια ομάδα εβδομαδιαίων συζητήσεων για τους φιλοσόφους είχε
μια από τις καθιερωμένες  συζητήσεις της. Φιλοξενούμενος ομιλητής
εκείνη τα βραδιά ήταν ο Δρ. Καρλ Πόππερ που είχε κατέβει απτο το
Λονδίνο για να δώσει μια φαινομενικά ανώδυνη διάλεξη, με τίτλο
<Υπάρχουν φιλοσοφικά προβλήματα;> Στη συνάντηση παρευρισκόταν κα ο
καθηγητής Λούντβιχ Βιτγκενστάιν, πρόεδρος της Λέσχης, που όπως
πίστευαν πολλοί, ήταν ο πιο ιδιοφυής φιλόσοφος της εποχής του. Ο
Πόππερ είχε εκλεγεί ως  υφηγητής της Λογικής και της μεθοδολογίας των
επιστημών στο London School of Economics. Ήταν εκεί επίσης και ο
Μπέρτραντ Ράσσελ, γνωστός τόσο ως φιλόσοφος όσο και ακτιβιστής.
Πρόκειται για τη μοναδική φορά που αυτοί οι τρεις μεγάλοι φιλόσοφοι
βρέθηκαν μαζί. Τι ακριβώς συνέβη τότε παραμένει μέχρι σήμερα
ανεξακρίβωτο.
Το σίγουρο είναι ότι υπήρξε μια έντονη διαφωνία μεταξύ του Πόππερ και
του Βιτγκενστάιν σχετικά με τη φύση της φιλοσοφίας, αν υπάρχουν όντως
φιλοσοφικά προβλήματα (Πόππερ) η απλά γρίφοι (Βιτγκενστάιν ) η διαμάχη
πήρε αμέσως μυθικές διαστάσεις , και μάχονταν μέχρις εσχάτων με
πυρωμένες μασιές του τζακιού.
Φιλόσοφοι που απειλούν ο ένας τον άλλον με μασιές του τζακιού, που
βροντάνε τις πόρτες..Μα τι είδους ακαδημαϊκό φόρουμ ήταν τελικά αυτή η
Λέσχη Ηθικής Επιστήμης; >
(Αποσπάσματα από το βιβλίο < Η οργή του Βιτγκενστάιν> David Edmonds
& John Eidinow, Λονδίνο 2001)

 

 

ΠΛΑΤΩΝ. ΘΕΩΡΙΑ ΙΔΕΩΝ-ΑΝΑΜΝΗΣΗΣ

Τι λέει ο Πλάτων στη θεωρία των <Ιδεών> ή της <Ανάμνησης>;;

Ο Σωκράτης επιμένει πως δε γνωρίζει τις  απαντήσεις των ερωτήσεων που θέτει. Και  σε όλες τους τις συζητήσεις καταφέρνει και αποδεικνύει    στους συνομιλητές του ότι ούτε και εκείνοι γνωρίζουν εκείνο που είχαν την εντύπωση ότι γνώριζαν. Ο σκοπός του Σωκράτη όμως δεν είναι μόνο αρνητικός. Όπως λέει ο ίδιος , εκείνο που θέλει  πράγματι είναι να μπορέσει να βρει απαντήσεις στις ερωτήσεις του.. Γι αυτό και πάντα , όταν γίνεται ξεκάθαρο ότι οι συνομιλητές  του δεν έχουν τη γνώμη που νομίζουν πως έχουν, τους καλεί να ερευνήσουν  μαζί μ αυτόν για να βρουν την απάντηση. Στον Μένωνα, ο Σωκράτης ρωτάει τον Μένωνα τι είναι αρετή . Όπως και οι περισσότεροι άλλοι συνομιλητές του Σωκράτη  σε  άλλους διαλόγους ο Μένωνας  πιστεύει πως γνωρίζει την απάντηση , αλλά αρκετά σύντομα στη συζήτηση αρχίζει να μπερδεύεται  ότι δεν είναι σε θέση να απαντήσει. Τότε  προτείνει ο Σωκράτης  να προσπαθήσουν μαζί να  βρουν την απάντηση. Ο Μένων όμως θεωρεί πως  είναι μάταιο να συνεχίσουν,  και εξηγεί το λόγο  παρουσιάζοντας τον Σωκράτη με ένα δίλλημα

Και πώς θα ερευνήσεις , Σωκράτη ένα πράγμα που δεν ξέρεις  τι θα προτάξεις  και θα αναζητήσεις. Η και αν  ακόμα  βρεθείς όσο το δυνατόν πιο κοντά του, πώς θα ξέρεις ότι αυτό είναι εκείνο που δεν ήξερες Μένων 80 d5-9)

Ο λόγος για τον οποίο είναι μάταιο να συνεχίσουν την προσπάθεια , κατά τη γνώμη του, σχετίζεται με το ότι δεν γνωρίζουν την απάντηση. Θεωρεί ότι είναι γενικώς μάταιο να ασχολούμαστε με οποιαδήποτε έρευνα , για τον εξής λόγο. Η γνωρίζουμε κάτι ή όχι. Αυτό που γνωρίζουμε δεν υπάρχει κανένας λόγος να κάνουμε έρευνα για να το ανακαλύψουμε αφού το γνωρίζουμε ήδη. Αλλά δεν αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε  να ανακαλύψουμε και τις απαντήσεις τις οποίες δε γνωρίζουμε. Μια και δε γνωρίζουμε ήδη τη σωστή απάντηση, δε θα έχουμε τη δυνατότητα να κρίνουμε με σιγουριά ότι κάποια απάντηση είναι σωστή, ακόμα και αν   τύχει να τη συναντήσουμε κατά τη διάρκεια της έρευνας μας. Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι ο Μένων   δεν αναφέρεται σε οποιαδήποτε είδους έρευνα. Δε λέει π.χ. ότι είναι αδύνατον να ανακαλύψουμε το όνομα κάποιου που δεν τον γνωρίζουμε  η την  ημερομηνία της μάχης του Βατερλό.  Όσον αφορά τέτοιου είδους θέματα, δεν παρουσιάζει καμία  γνώμη στον Μένωνα.Το είδος  έρευνας για το οποίο ενδιαφέρεται είναι θεωρητικό, όπως η φιλοσοφία, ή τα μαθηματικά.

Ο Σωκράτης όμως πιστεύει ότι είναι σε θέση να αποδείξει  ότι ο Μένων κάνει λάθος, και προσπαθεί να το κάνει με τον περίφημο  μύθο της Ανάμνησης. Σύμφωνα με αυτόν τον Μύθο ο οποίος κατά πάσα πιθανότητα προέρχεται από του Πυθαγορείους, η ψυχή μας υπήρχε πριν κατοικήσει στο σώμα μας, και εξακολουθεί να υπάρχει μετά το θάνατο μας.Το σημαντικό όμως εδώ δεν είναι τόσο η αθανασία της ψυχής, αλλά οι γνωσιολογικές επιπτώσεις αυτής της αθανασίας .Πριν η ψυχή κατοικήσει στο σώμα μας, έχει αποκτήσει γνώση όλων αυτών των θεμάτων που είναι αντικείμενα των θεωρητικών ερευνών. Κατά την ενσωμάτωση της όμως δε ξεχνάει, αλλά έχει τη δυνατότητα να τα ξαναθυμηθεί και συχνά τα καταφέρνει. Αυτός είναι ο περίφημος ισχυρισμός του Πλάτωνα, ότι αυτό που αποκαλούμε μάθηση στην ουσία είναι ανάμνηση.

Για να αποδείξει ότι πράγματι είμαστε σε θέση να βρούμε την απάντηση  σε μια ερώτηση την οποία δε γνωρίζουμε ήδη, ο Σωκράτης κάνει μια επίδειξη με ένα από τους δούλους του Μένωνα. Ο νεαρός δε γνωρίζει καθόλου γεωμετρία, αλλά ο Σωκράτης ισχυρίζεται ότι από μόνος του μπορεί να λύσει το γεωμετρικό πρόβλημα, απαντώντας σε ορισμένες ερωτήσεις. ……και  το βρίσκει…(.να μη κουράζω..με το παράδειγμα)….

 

 (Βιρβιδάκης, Γιαννάκης , Δημας, Ζωγραφίσης , Θανασάς,κ.α)Ελληνική φιλοσοφία και Επιστήμη από την αρχαιότητα έως τον 20 ο αιώνα.Πάτρα 2000)////////

Ο Πλάτων δηλαδή στη θεωρία της ανάμνησης, λέει ότι αυτό που ξέρουμε είναι ανάμνηση από προηγούμενες ζωές και  το ξαναθυμόμαστε. Αυτό που λέει ο κόσμος δε μπορώ να σου μάθω κάτι αν δεν το έχει μέσα σου……….

Ερώτηση ….. Μπορούμε να το  αντιληφθούμε αυτό, και….να το δεχτούμε ή να το απορρίψουμε  μέσα από τους  εαυτούς μας ανεπηρέαστοι από δόγματα και –ισμους-;;;