ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ. ΨΥΧΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΜΟΙΑΖΕΙ ΜΕ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

 

ΚΛΙΝΙΚΉ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ. (ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΑΤΩ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ) Νομίζω ότι έχει πολλά κοινά σημεία με ενήλικες, άσχετα αν οι έρευνες έγιναν σε παιδιά

Ψυχική ανθεκτικότητα. (ΠΑΡΕΝΘΕΣΕΙΣ ΔΙΚΕΣ ΜΟΥ)

Στη ζωή του παιδιού και του εφήβου είναι δυνατόν να εμφανιστούν συνθήκες που, σε συνδυασμό με ενδοατομικούς παράγοντες, του προξενούν στρες ή/και το τραυματίζουν. Ένας περιεκτικός ορισμός του τραύματος (από τη λέξη τιτρώσκω, που σημαίνει ρήξη, λύση της συνέχειας) έχει δοθεί από την ψυχανάλυση ως εξής (Laplanche & Pontalis, 1967/1986): «Συμβάν της ζωής ενός ατόμου, το οποίο ορίζεται από την έντασή του, από την αδυναμία του ατόμου να το αντιμετωπίσει κατά τρόπο κατάλληλο, και από τον συγκλονισμό και τις παθογόνες επιπτώσεις διαρκείας που επιφέρει στην ψυχική του οργάνωση. (ΤΑ ΆΡΡΗΤΑ ΤΡΑΎΜΑΤΑ , ΕΛΑΧΙΣΤΟΠΟΙΟΎΝΤΑΙ ΠΟΛΥ ΟΤΑΝ ΛΕΚΤΙΚΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ. ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΤΡΑΥΜΑΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ)

Υπό οικονομικούς όρους, ο τραυματισμός χαρακτηρίζεται από μια εισροή διεγέρσεων που θεωρείται υπερβολική σε σύγκριση με τον βαθμό ανοχής του ατόμου και με την ικανότητά του να τις ελέγξει και να τις επεξεργαστεί ψυχικά»

Οι τραυματικοί παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης δυσκολιών και διαταραχών στο παιδί και στον έφηβο καλούνται παράγοντες κινδύνου ή επικινδυνότητας .

Είναι δυνατόν να εμφανίζονται μεμονωμένοι ή συσσωρευτικά/αθροιστικά και εδρεύουν εντός του ατόμου (π.χ. χρόνια ασθένεια) ή/και στο περιβάλλον του (π.χ. ενδοοικογενειακή βία). Σε πολλές περιπτώσεις, οι παράγοντες κινδύνου συντελούν στην ευαλωτότητα/τρωτότητα του.

Ωστόσο, σε άλλες περιπτώσεις, το παιδί και ο έφηβος μπορεί να εκδηλώσουν ψυχική ανθεκτικότητα, δηλαδή την ικανότητα να προσαρμόζονται και να διατηρούν την ψυχική υγεία και την ψυχική επάρκειά τους απέναντι στις απειλές και τις αντιξοότητες (Luthar, Cicchetti & Becker, 2000). (ΚΑΤ ΕΜΕ, ΕΔΩ ΘΕΛΕΙ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ, ΣΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΒΕΒΑΙΑ)

Η ψυχική ανθεκτικότητα δεν είναι μια εγγενής και μόνιμη ικανότητα κάποιων ιδιαίτερων ανθρώπων, αλλά φαίνεται να υπάρχει ως δυνατότητα στον κάθε άνθρωπο. (ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΊΤΑΙ ΑΠΟ ΜΙΚΡΕΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΥΚΟΛΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ )

Ο καθένας διαθέτει ένα εγγενές δυναμικό, που μπορεί να συμβάλει στην εκδήλωση ψυχικών μηχανισμών/αντιδράσεων, οι οποίοι τον προστατεύουν (Goti, 2016). Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει απέναντι στους παράγοντες κινδύνου να υπάρξουν οι λεγόμενοι προστατευτικοί παράγοντες, που και αυτοί εδρεύουν εντός του ατόμου (π.χ. υψηλή ευφυΐα) ή/και στο περιβάλλον του (π.χ. υποστηρικτικός εκπαιδευτικός) (Rutter, 1987).

Οι προστατευτικοί παράγοντες συνιστούν αυτό που ονόμασε η Ann Masten (2001) «συνήθη/καθημερινή μαγεία» της ζωής των ανθρώπων, γιατί μπορούν να εμφανιστούν για τον καθένα. Επομένως, η λεγόμενη «αυτόματη ίαση» (Γαλανάκη, 2011), δηλαδή η υποχώρηση των ψυχικών δυσκολιών χωρίς καμία παρέμβαση, δεν είναι σπάνια στην παιδική και την εφηβική ηλικία. (ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΑ ΞΕΧΝΟΥΝ ΜΕ ΓΕΛΙΟ ΚΑΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙ, ΒΕΒΑΙΑ ΟΙ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΟΧΙ ΤΟΣΟ)

Η ψυχική ανθεκτικότητα βασίζεται στην πολύπλοκη αλληλεπίδραση των προστατευτικών παραγόντων και των παραγόντων επικινδυνότητας του ατόμου και του περιβάλλοντός του. Είναι μια διαδικασία συνεχής, δυναμική και διαρκώς μεταλλασσόμενη, γιατί μεταβάλλεται και το αναπτυσσόμενο άτομο και τα πλαίσια στα οποία αυτό αναπτύσσεται .BLOOG