Μιχαηλάγγελος. Η οροφή της Καππέλα Σιστίνα . Νωπογραφία. 13,7χ 39 μ. Βατικανό
Ο Μιχαήλ Άγγελος ξαφνικά κλείστηκε στην εκκλησία, δεν άφησε να τον πλησιάσει κανείς και άρχισε να δουλεύει σε ένα σχέδιο που ξάφνιασε την οικουμένη από την πρώτη στιγμή που παρουσιάστηκε.
Είναι δύσκολο για ένα κοινό θνητό να φανταστεί πως ήταν δυνατόν να κατορθώσει ένας άνθρωπος ο,τι κατόρθωσε σε τέσσερα χρόνια ο Μιχαήλ Άγγελος, δουλεύοντας μόνος πάνω στις σκαλωσιές της παπικής εκκλησίας. Η σωματική προσπάθεια που χρειάστηκε να ζωγραφίσει στην οροφή τις τεράστιες τοιχογραφίες για να προετοιμάσει λεπτομέρειες με θέματα και να τα μεταφέρει στο θόλο , πρέπει να ήταν απίστευτη. Ήταν αναγκασμένος να ξαπλώνεται ανάσκελα και να ζωγραφίζει κοιτάζοντας προς τα πάνω. Είχε συνηθίσει τόσο πολύ αυτή την άβολη στάση ώστε ακόμα και όταν έπαιρνε ένα γράμμα, εκείνη την εποχή, το κρατούσε πάνω από το κεφάλι του και έγερνε προς τα πίσω για να το διαβάσει. Ο σωματικός όμως άθλος να καλύψει όλη αυτή την επιφάνεια αβοήθητος δεν είναι τίποτα αν το συγκρίνουμε με το καλλιτεχνικό και πνευματικό επίτευγμα .
Ο πλούτος της αέναης επινοητικότητας η αδιάπτωτη μαστοριά της εκτέλεσης σε σε κάθε λεπτομέρεια και πάνω από όλα το μεγαλείο των οραμάτων που αποκάλυψε το Μιχαηλ αγγελος στους μεταγενέστερους, έδωσαν στην ανθρωπότητα μια νέα αντίληψη για τη δύναμη της μεγαλοφυΐας .
Η εντύπωση που δίνει το σύνολο μόλις μπούμε στο παρεκκλήσι είναι πολύ διαφορετική απο το άθροισμα των φωτογραφιών που έτυχε να δούμε. Το παρεκκλήσι μοιάζει σαν πολύ απλόχωρη και ψηλοτάβανη αίθουσα με μια ρηχή θολωτή σκεπή . Ψηλά στους τοίχους βλέπουμε μια σειρά παραστάσεων από τη ζωή του Μωυσή και του Χριστού . Ζωγραφισμένες με τον παραδοσιακό τρόπο που επικρατούσε στην προγενέστερη γενιά .
Κοιτάζοντας την οροφή αντικρίζουμε ένα κόσμο διαφορετικό πέρα απο την ανθρώπινη διάσταση. Στις αψίδες του θόλου ανάμεσα στα πέντε παράθυρα της καθεμιάς από της δυο πλευρές της αίθουσας ο Μιχαλη Άγγελος ζωγράφισε γιγαντιαίες μορφές . Τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης που προανήγγειλαν την έλευση του Μεσσία, εναλλάξ με τις Σίβυλλες που σύμφωνα με την παλαιά παράδοση προείπαν την έλευση του Χριστού στους ειδωλολάτρες Θεόρατοι άντρες και γυναίκες απορροφημένοι στις βαθιές σκέψεις τους, διαβάζουν, γράφουν, συζητούν, η μοιάζουν να ακούν μια ενδόμυχη φωνή.
Ανάμεσα σε αυτές τις σειρές με τις φιγούρες πάνω από το φυσικό μέγεθος ζωγράφισε στην οροφή τη Δημιουργία και την ιστορία του Νώε.
Γέμισε τον χώρο ανάμεσα στις μεγάλες συνθέσεις με ένα εκθαμβωτικό πλήθος μορφών που άλλες μοιάζουν με αγάλματα και άλλες μοιάζουν με ζωντανούς νέους υπερκόσμιας ομορφιάς ανάμεσα σε γιρλάντες και ανάγλυφα.
Βλέποντας όλον αυτόν τον πλούτο των μορφών σε μια φωτογραφία υποθέτουμε πως η οροφή είναι παραφορτωμένη, χωρίς ισορροπία. Μπαίνοντας όμως στην εκκλησία η έκπληξη είναι πόσο απλή και αρμονική είναι η οροφή αν τη δούμε σαν δείγμα έξοχης διακόσμησης
και πόσο ξεκάθαρη είναι η συνολική διάταξη
Από τότε που καθαρίστηκε από το παχύ στρώμα της καπνιάς και της σκόνης στη δεκαετία του 1980 τα χρώματα φανερωθήκαν φωτεινά και δυνατά, αναγκαίο γιατί δεν υπάρχουν πολλά παράθυρα.
E.H. GOMBRICH ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΜΟΡΦΩΤΙΚΌ ΊΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ . Αθηνα 1994
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου